Źródło: fotoliaRozpoczął się cykl konferencji, organizowanych przez środowisko edukacyjne, których wspólnym mianownikiem pozostaje edukacja włączająca, dobro dzieci/uczniów i budowanie szkoły otwartej na różnorodność.
Podczas ogólnopolskich wydarzeń Specjalistyczne Centra Wspierające Edukację Włączającą, które podejmują działania na rzecz wspierania kadry przedszkoli i szkół ogólnodostępnych w procesie realizacji założeń edukacji włączającej, dzielą się swoim doświadczeniami i wnioskami wynikającymi z dotychczasowej pracy na rzecz środowiska szkolnego.
Pierwsze wydarzenie konsolidujące środowisko wokół koncepcji edukacji dla wszystkich odbyło się 23 marca w Kielcach. Tytuł konferencji, którą zorganizowało Świętokrzyskie Centrum Doskonalenia Nauczycieli, we współpracy z Uniwersytetem Jana Kochanowskiego w Kielcach to UczyMy otwartości. Edukacja włączająca. Podczas konferencji poruszono zagadnienia dotyczące otwartości na różnorodność, którą kształtujemy od początku drogi edukacyjnej naszych dzieci. W wystąpieniach prelegentów, którzy od lat zaangażowani są w budowanie spójnej koncepcji edukacji otwartej na zróżnicowane potrzeby wybrzmiało, że taki model edukacji jest szansą na rozwój szkoły i punktem wyjścia do poszukiwania przez nauczycieli rozwiązań jak najbardziej odpowiadających na potrzeby uczniów. Jednocześnie podkreślono, że Polska pozostaje w nurcie edukacji włączającej przyjmując jednak perspektywę realizacji, która uwzględnia zróżnicowanie ścieżek tj. edukację w szkole/placówce specjalnej, szkole integracyjnej i szkole ogólnodostępnej. Wybór zawsze pozostaje pozostaje po stronie rodziców.
Podczas konferencji podkreślono także istotną rolę uważnego nauczyciela w budowaniu środowiska edukacyjnego, odpowiadającego na indywidualne potrzeby uczniów. Nauczyciel, będąc najbliżej wychowanków, ma wpływ na kształtowanie ich przyszłości i wspieranie w procesie edukacji.
Wydarzenie było także okazją do zaprezentowania wniosków z dwóch lat pilotażowego wdrożenia Modelu SCWEW w Skarżysku-Kamiennej. SCWEW przedstawił swoje działania, jako realizatora wsparcia adekwatnego do potrzeb przedszkoli i szkół ogólnodostępnych. W wystąpieniu zwrócono uwagę na rolę Specjalistycznych Centr w budowaniu otwartości zarówno w ujęciu społecznym, lokalnym, jak i w wymiarze szkolnym.
Ofertę wsparcia realizowaną przez SCWEW dopełniają działania OWiT (Ośrodek Wsparcia i Testów). Współpraca SCWEW w Skarżysku-Kamiennej z OWiT pokazuje, że taki model współpracy pozwala na uzyskać kompletnej oferty wsparcia szkół i uczniów.
Kolejnym ważnym wydarzeniem, podczas którego mówiono o edukacji w kontekście indywidualnych potrzeb uczniów była międzynarodowa konferencja Dziecko jest dzieckiem. Krajowy dialog na temat promowania dostępnej i włączającej edukacji, która odbyła się 24 marca 2032 r. w Warszawie. Wydarzenie zorganizował UNICEF Poland we współpracy z Ministerstwem Edukacji i Nauki.
Konferencja odbyła się na Uniwersytecie Warszawskim i miała charakter debaty, w której żaden głos w dyskusji nie pozostawał bez odpowiedzi. Jednoznacznie wybrzmiało, że edukacja i dobro dzieci są nadrzędnymi wartościami dla wszystkich.
W wystąpieniu Marzena Machałek, Sekretarz Stanu w Ministerstwie Edukacji i Nauki RP, podkreśliła, że edukacja włączająca jest szansą na zapewnienie wszystkim dzieciom możliwości dorastania w środowisku rodzinnym i społeczności lokalnej. Rolą szkoły jest przygotowanie dzieci i uczniów do samodzielnego życia, a zatem system edukacji jest czynnikiem mającym wpływ na ich przyszłość.
Dr Rashed Mustafa Sarwar, Koordynatora Krajowego Biura UNICEFF ds. Reagowania na potrzeby Uchodźców w Polsce, w swoim wystąpieniu nawiązał do współpracy UNICEF z Ministerstwem Edukacji i Nauki w Polsce w celu zapewnienia dostępnej i włączającej edukacji dzieciom przebywającym z terenów ogarniętych działaniami wojennymi na Ukrainie, w tym dzieciom z niepełnosprawnościami.
Podczas sesji przedstawiono krajowe i międzynarodowe ramy dostępnej i włączającej edukacji, zwracając uwagę na działania MEiN na rzecz poprawy dostępności edukacji. Podkreślono rolę współpracy międzysektorowej, szczególnie w sektorach zdrowia, edukacji i polityki społecznej. Uczestnicy dyskusji byli zgodni, że konieczne jest patrzenie na dziecko w jego środowisku. Wskazano także na korzyści dla społeczności lokalnej wynikające z włączenia i powiązanie oceny funkcjonalnej z programem nauczania. Planowaniu działań w obszarze edukacji włączającej powinno towarzyszyć myślenie wykraczające poza dotychczasowe schematy i stawianie pytań: jak, w jakim celu? Kolejny temat dotyczył pracy w grupie zróżnicowanej, pogłębiony wypowiedziami rodziców. Jako przykład dobrych praktyk zaprezentowano realizację założeń edukacji włączającej w Łodzi oraz w Lublinie na podstawie pilotażowego wdrożenia SCWEW. Tę część sesji zakończono prezentacją roli kadry niepedagogicznej jako projektu organizacji pozarządowej i asystentem uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi”. Istotnym punktem programu była sesja poświęcona nowym rozwiązaniom technologicznym w edukacji. Uczestnicy konferencji mieli możliwość poznać nowe technologie dla dostępności, które uwzględniały także potrzeby środowiska szkolnego. Komunikację alternatywną i wspomagającą (AAC) oraz tekst łatwy do czytania i zrozumienia (ETR) wskazano jako narzędzia włączania uczniów o złożonych potrzebach w komunikowaniu się do społeczności szkolnej. W tym kontekście omówiono także zadania Specjalistycznych Centrów Wspierających Edukację Włączającą. Rozważania w tej sesji zakończył wykład dotyczący zaopatrzenie dzieci, młodzieży i osób z niepełnosprawnościami w specjalistyczny sprzęt, w tym technologie asystujące – współpraca jednostek systemu oświaty i sektora wsparcia społecznego. Ostatnia sesja poświęcona była wsparciu dedykowanemu dzieciom, uczniom i rodzinom uchodźców z Ukrainy. Podczas sesji zaprezentowane zostały między innymi działania Ministerstwa Edukacji i Nauki w zakresie zapewnienia edukacji dzieciom z Ukrainy, przykłady dobrych praktyk z Warszawy, Krakowa i Wrocławia. Podkreślono wsparcie finansowe UNICEFF w organizacji i funkcjonowaniu Centrów edukacji i rozwoju oraz Centrów edukacyjnych dla dzieci i rodzin uchodźców.
W Centrum Informacji Naukowej i Biblioteki Akademickiej (CINIBA) obyła się konferencja Nauczyciel – czyli kto? Wyzwania i potrzeby współczesnej edukacji i pracowników oświaty. Konferencję zorganizowali Uniwersytet Śląski w Katowicach i Niezależny Związek Zawodowy Oświata Polska, patronat objęła Senator RP Joanna Sekuła. W czasie konferencji zaproszeni goście mieli możliwość zaprezentować swoje stanowisko na temat kształcenia nauczycieli w polskim systemie edukacyjnym. Uczestnicy zapoznali się ze stanowiskiem ekspertów w sprawie potrzeb i oczekiwań dotyczących pedagogów. Ośrodek Rozwoju Edukacji reprezentowała Dorota Prysak, która przedstawiła rolę Specjalistycznych Centrów Wspierających Edukację Włączającą. Szczegółowe informacje z przebiegu konferencji znajdują się na nagraniu.
W dniach 20 i 21 kwietnia 2023 r. w Pruszkowie odbyło się spotkanie w ramach projektu innowacyjno-wdrożeniowego w zakresie oceny funkcjonalnej polegające na badaniu i opracowaniu modelowych rozwiązań na rzecz świadczonego lokalnie międzysektorowego wsparcia dla dzieci, uczniów i rodzin na podstawie metodyki oceny funkcjonalnej z wykorzystaniem Międzynarodowej Klasyfikacji Funkcjonowania Niepełnosprawności i Zdrowia – ICF. Podczas spotkania uczestnicy projektu dzieli się między innymi doświadczeniami projektowania i wdrażania wsparcia WWR dla dzieci z perspektyw zespołu projektowego oraz dobrymi praktykami. Więcej informacji o projekcie Model wsparcia międzysektorowego
Wydarzenia, w których mamy okazję uczestniczyć, jako przedstawiciele projektu SCWEW są przestrzenią do spotkania różnorodnych środowisk i instytucji. Biorą w nich udział przedstawiciele Ministerstwa Edukacji i Nauki, środowiska akademickiego, jak również kuratoriów oświaty, Ośrodka Rozwoju Edukacji, kadra SCWEW, nauczyciele i specjaliści ze szkół ogólnodostępnych oraz szkół i placówek specjalnych są potwierdzeniem, a także rodzice.
Konferencje potwierdzają, że podążamy wspólną drogą, na której nadrzędną wartością jest dobro wszystkich dzieci i edukacja odpowiadająca na ich indywidualne potrzeby.
