Ośrodek Rozwoju Edukacji

W dniu 29.08.2023 r. odbyło się kolejne spotkanie Centrum Koordynującego (CK), w którym uczestniczyli eksperci zewnętrzni – przedstawiciele środowiska akademickiego, Liderzy SCWEW oraz  przedstawiciele zespołu projektowego SCWEW.

Gospodarzem spotkania była Anna Tomaszewska, dyrektor Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego nr 6 im. mjr. Hieronima Baranowskiego w Łodzi i liderka SCWEW Łódź.

Agnieszka Pietryka, kierownik Zespołu SCWEW omówiła zrealizowane w pilotażu zadania. Odnosząc się do wniosków wynikających z dwóch lat działalności SCWEW zaznaczyła,  że  Specjalistyczne Centra, które uczestniczyły w pilotażu będą wsparciem dla kolejnych  SCWEW-ów.

Kierownik projektu podkreśliła, że Model funkcjonowania  SCWEW powinien być uniwersalny i elastyczny, co umożliwi jego dostosowanie do potrzeb środowiska, w którym zostanie utworzony SCWEW.  Wśród kolejnych tematów podejmowanych w trakcie spotkania znalazły się kwestie dotyczące  organizacji i struktury CK, planowane powołanie 285. Specjalistycznych Centrów oraz prace nad systemem zapewnienia jakości.

Uczestnicy spotkania zgodzili się, że Specjalistyczne Centra są ważnym elementem w budowaniu lokalnych systemów wsparcia, odpowiadających na potrzeby środowiska i będą uzupełniać ofertę adresowaną do przedszkoli i szkół ogólnodostępnych. W trakcie dalszej dyskusji przedstawiciele środowiska akademickiego wskazali  kluczowe  zadania CK na rzecz systemowego wsparcia SCWEW, tj.:

• opracowanie strategii rozwoju działania CK;
• projektowanie zmian dotyczących organizacji i zapewnienia jakości wsparcia;
• analiza badawcza zasobów, potrzeb i jakości wsparcia dziecka, ucznia, rodziny i środowiska w edukacji włączającej;
• współpraca z uczelniami – inicjowanie, projektowanie i prowadzenie badań, stworzenie banku pomysłów, udział w seminariach, konferencjach organizowanych przez uczelnie;
• działania na rzecz projektowania uniwersalnego (UD) i projektowania uniwersalnego w edukacji (UDL);
• wsparcie merytoryczne SCWEW – badanie zapotrzebowania na wsparcie specjalistycznych centrów, szkolenia, wyjazdy studyjne, ewaluacja;
• wsparcie eksperckie przy organizacji i funkcjonowaniu sieci wsparcia i samokształcenia prowadzonej przez SCWEW;
• podejmowanie działań promujących i aktywny udział w społecznym budowaniu edukacji włączającej;
• zaangażowanie ekspertów CK w działania kryzysowe, pomoc w rozwiązywaniu sytuacji wyjątkowo trudnych, nietypowych.

Następnie dyskutowano o  zasadach działania CK w kontekście utworzenia nowych SCWEW i wsparcia powiatu w ramach realizacji zadań oświatowych.

Uczestnicy spotkania zaproponowali, aby w  skład Centrum Koordynującego,  oprócz przedstawicieli środowiska  naukowego, weszli  także  przedstawiciele różnorodnych środowisk, np.praktycy z poradni psychologiczno pedagogicznych, placówek doskonalenia nauczycieli, organów prowadzących szkoły.

W podsumowaniu spotkania uczestnicy podkreślili potrzebę dalszego funkcjonowania CK, jego ważną rolę w kontekście zadań SCWEW, wskazali warunki niezbędne do działania ekspertów. Członkowie Centrum Koordynującego podtrzymali gotowość dalszej pracy oraz wsparcia środowiska edukacyjnego w budowaniu dobrej szkoły dla każdego ucznia.

W ramach działalności Centrum Koordynującego, 19 lipca 2023 r. odbyło się kolejne spotkanie na Wydziale Pedagogiki i Psychologii UMCS w Lublinie. Gospodarzem spotkania była prof. dr hab. Stanisława Byra, Dyrektor Instytutu Pedagogiki i Psychologii. Spotkanie stworzyło przestrzeń środowisku naukowemu oraz praktykom na dyskusję wokół wniosków z pilotażu SCWEW i kierunków weryfikacji Modelu oraz dalszego funkcjonowania SCWEW.

Spotkanie prowadziła i moderowała prof. UAM, dr hab. Beata Jachimczak wraz z ekspertem ORE dr Dorotą Prysak. Obecni na spotkaniu przedstawiciele uczelni, dzielili się wiedzą i doświadczeniem ze współpracy międzyresortowej, szczególnie w obszarze WWR, oceny funkcjonalnej w kontekście modyfikacji Modelu funkcjonowania specjalistycznych Centrów. W trakcie dyskusji zwrócono szczególną uwagę na ważną rolę Centrów we wspieraniu i przygotowaniu nauczycieli z placówek ogólnodostępnych w zakresie wspierania i współpracy z rodziną, opiekunami prawnymi oraz rozwijania ich umiejętności wychowawczych. 

W trakcie dyskusji podkreślono, że realizacja zadań przez specjalistyczne Centra wynika z potrzeb placówek ogólnodostępnych danego powiatu, natomiast z punktu widzenia organu prowadzącego Centra są narzędziem w podnoszeniu jakości pracy nauczycieli, a w konsekwencji rozwoju przedszkoli i szkół. Budowanie i doskonalenie współpracy na linii: organ prowadzący – SCWEW – szkoły, z wykorzystaniem zasobów wspierających dziecko i rodzinę na terenie powiatu, jest fundamentem w działaniach pomocowych, które należy kontynuować. 

Spotkanie zakończyło się podsumowaniem dotychczasowych działań, zaplanowaniem dalszej pracy CK, oraz zaproszeniem na kolejne spotkanie robocze Centrum Koordynującego, które odbędzie się 29 sierpnia 2023 roku w Łodzi.

W dniu 30 czerwca 2023 r. zakończyła się realizacja 23 przedsięwzięć grantowych w ramach ogłoszonych przez ORE dwóch edycji konkursu „Pilotażowe wdrożenie Modelu Specjalistycznych Centrów Wspierających Edukację Włączającą”, a tym samym zakończyło się finansowanie działań podjętych przez Specjalistyczne Centrami Wspierania Edukacji Włączającej w pilotażu.

Centra rozpoczęły 3-miesięczny okres trwałości projektu, w którym realizują zadania wynikające z diagnozy potrzeb placówek ogólnodostępnych objętych wsparciem w tym okresie.

Organom prowadzącym, które uzyskały środki finansowe na utworzenie SCWEW bardzo dziękujemy za współpracę, a przede wszystkim za działania na rzecz przedszkoli i szkół ogólnodostępnych. Z przeprowadzonej ewaluacji wynika, że wsparcie udzielone uczniom, nauczycielom i rodzicom było bardzo potrzebne i spotkało się z wysokimi ocenami.

Do końca września 2023 roku finansowanie działań SCWEW jest już zadaniem organów prowadzących. W tym czasie zostały zaplanowane nowe działania, wynikające z diagnozy potrzeb z uwzględnieniem funkcjonowania wypożyczalni sprzętu specjalistycznego.

Bieżąca informacja o działaniach SCWEW w okresie lipiec–wrzesień 2023 roku dostępna jest bezpośrednio na stronach internetowych SCWEW, których wykaz można znaleźć na stronie internetowej ORE – Realizowane granty.

Wszystkim uczestnikom projektów oraz sympatykom SCWEW dedykujemy piosenkę, która jest uwieńczeniem działania SCWEW-u w Kaliszu – SPS 19 w Kaliszu Feat. MEZO – Różni

W dniu 22 czerwca 2023 r., w auli Akademii Pedagogiki Specjalnej (APS) w Warszawie, odbyło się spotkanie, którego celem było wypracowanie kierunków weryfikacji założeń Modelu funkcjonowania SCWEW.

Uczestników spotkania przywitała dr hab. profesor Akademii Pedagogiki Specjalnej Agnieszka Olechowska. Spotkanie moderowała dr hab. profesor Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu Beata Jachimczak, która już na początku podkreśliła, że Model teoretyczny, nad którym pracujemy, będzie służył kolejnym, planowanym działaniom. Podkreśliła, aby pamiętać, że docelowo Model, po jego pilotażowym wdrożeniu i zweryfikowaniu wstępnej koncepcji, powinien odpowiadać na potrzeby środowiska edukacyjnego.

Agnieszka Pietryka, kierownik Zespołu projektowego SCWEW 1 odniosła się do przebiegu i wyników pilotażu, które wskazują, że Specjalistyczne Centra Wspierające Edukację Włączającą (SCWEW) znalazły swoje miejsce w środowiskach, w których zafunkcjonowały. Nadal jednak idea i założenia edukacji włączającej nie są w pełni zrozumiane przez wszystkich odbiorców działań SCWEW. Pilotaż potwierdził, że umocowanie Centrum w szkole/placówce specjalnej jest dobrym rozwiązaniem. Należy jednak pamiętać, że zweryfikowana koncepcja powinna być rozwiązaniem uniwersalnym, do wdrożenia dla wszystkich podmiotów, które mogą podjąć się pełnienia roli SCWEW.

Podczas obrad wybrzmiało, że dla jakości realizowanych działań ważne jest podzielenie się doświadczeniami z innych projektów realizowanych w obszarze wsparcia dzieci i uczniów, a także zwrócenie uwagi na to, w jakim stopniu SCWEW-y wpisują się w „Podstawowe kierunki realizacji polityki oświatowej państwa”.
Jan Kosiński-Gortych – Radca Ministra w MEiN zaznaczył, że pilotaż SCWEW spotkał się z pozytywnym odbiorem podczas spotkania Związku Powiatów Polskich. W trakcie przywołanego przez przedstawiciela Ministerstwa posiedzenia wybrzmiały głosy, że SCWEW-y powinny być tworzone w powiatach, ponieważ odpowiadają na potrzeby środowiska szkolnego i lokalnego. Te wypowiedzi potwierdzają zasadność kontynuacji działań SCWEW.

Beata Jachimczak w odniesieniu do kierunków realizacji polityki oświatowej państwa na rok 2023/2024, wymieniła trzy najważniejsze z perspektywy działalności SCWEW-ów:

• Wspomaganie wychowawczej roli rodziny poprzez pomoc w kształtowaniu u wychowanków i uczniów stałych sprawności w czynieniu dobra, rzetelną diagnozę potrzeb rozwojowych dzieci i młodzieży, realizację adekwatnego programu wychowawczo-profilaktycznego oraz zajęć wychowania do życia w rodzinie.
• Doskonalenie kompetencji nauczycieli w pracy z uczniem z doświadczeniem migracyjnym, w tym w zakresie nauczania języka polskiego jako języka obcego.
• Podnoszenie jakości wsparcia dla dzieci, uczniów i rodzin udzielanego w systemie oświaty poprzez rozwijanie współpracy wewnątrz- i międzyszkolnej, a także z podmiotami działającymi w innych sektorach, w tym w zakresie wczesnego wspomagania rozwoju dzieci i wsparcia rodziny.

W trakcie dyskusji poruszano kwestie dot. docelowej organizacji SCWEW-ów, także w kontekście realizacji kolejnego projektu, w ramach którego planowane jest powołanie 285 SCWEW na terenie kraju, a także przygotowania kadry Specjalistycznych Centrów do pełnienia ich ról w powiatach. Punktem odniesienia w toczącej się, ożywionej dyskusji pozostawały wnioski wynikające z pilotażowego wdrożenia 23. SCWEW-ów. Liderzy Zespołów, obecni na spotkaniu, dzielili się swoimi refleksjami i wnioskami z dotychczasowego działania w regionach, wskazywali na potrzeby i sukcesy wynikające z przyjętej w Modelu koncepcji realizacji. Podkreślili, że efektem zafunkcjonowania SCWEW-ów jest przybliżenie koncepcji edukacji włączającej, rozumianej jako działania na rzecz grupy/klasy zróżnicowanej, czyli w konsekwencji wobec każdego dziecka, ucznia.

Spotkanie zakończyło się konkluzją, że pilotażowe wdrożenie SCWEW potwierdziło zasadność tego rozwiązania. Specjalistyczne Centra mogą zapewnić kompleksowe wsparcie nauczycielom, specjalistom, a także rodzicom i dzieciom. Jednocześnie podkreślono, że szkoły i placówki specjalne okazały się najlepszym partnerem do realizacji tego przedsięwzięcia. Dwa lata pilotażu potwierdziły słuszność koncepcji budowania wsparcia z udziałem specjalistów szkół i placówek specjalnych.

Przed nami kolejne spotkania i dyskusja nad Modelem SCWEW.

W czerwcu zrealizowano kolejne 10 konferencji podsumowujących działania SCWEW w ramach pilotażowego wdrożenia Modelu funkcjonowania Specjalistycznych Centrów Wspierających Edukację Włączającą. Konferencja w Sosnowcu odbyła się 2 czerwca w Zagłębiowskiej Mediatece. W dniu 12 czerwca odbyła się konferencja w Lublinie na terenie Zespołu Szkół nr 5 im. Jana Pawła II. Konferencja podsumowująca realizację przedsięwzięcia grantowego realizowanego przez SCWEW w Ropczycach odbyła się 13 czerwca w sali konferencyjnej „Motelu Super 6”. W dniu 14 czerwca odbyła się konferencja SCWEW w Podgłębokiem w Łęcznej. Dwie konferencje, które odbyły się 15 czerwca realizowane były przez SCWEW: w siedzibie Towarzystwa Opieki nad Ociemniałymi w Laskach – w Domu Przyjaciół, Sieradzu w Starostwie Powiatowym w Sieradzu. Kolejne dwie konferencje podsumowujące działania SCWEW odbyły się w dniu 16 czerwca w: Skarżysku-Kamiennej w Hotelu Promień oraz w Węgrowie w Centrum Dialogu Kultur. Zespół Placówek Resocjalizacyjnych w Brzegu Dolnym zaprezentował podsumowanie działań SCWEW 19 czerwca br. w Dolnobrzeskim Ośrodku Kultury. Ostatnia konferencja podsumowująca realizację działań SCWEW zaprezentował Olsztyn w dniu 20 czerwca w Hotelu Park w Olsztynie.

Sosnowiec

Konferencja podsumowująca realizację projektu przez SCWEW w Sosnowcu odbyła się 2 czerwca 2023 r. w Zagłębiowskiej Mediatece. Konferencję rozpoczął koncert inkluzyjny uczniów i nauczycieli ZSS 4 i Armata Band oraz IX LO. PO uroczystym otwarciu, przywitaniu zaproszonych gości i odczytaniu listów gratulacyjnych, nastąpił wykład inauguracyjny profesora dr. hab. Zenona Gajdzicy w aspekcie wdrażania edukacji włączającej. Po przerwie kawowej zaprezentowały się wszystkie placówki objęte wsparciem w obszarze otrzymania i realizowania wsparcia, również w aspekcie realizowania projektów inkluzyjnych.

Przedszkole i szkoły objęte wsparciem przez SCWEW w Sosnowcu, wskazywały na zmianę, która zaistniała w postawach w relacjach, jako istotny element działalności centrum. Jednocześnie pokazywały jak otrzymane wsparcie przełożyło się na wsparcie każdego dziecka, ucznia. W kolejnym wystąpieniu ekspert ds. edukacji włączającej Jakub Wolny przedstawił podsumowanie działalności projektów inkluzyjnych realizowanych przez SCWEW w Sosnowcu jako dodatkowych działań poza modelowych, wskazując jednocześnie na ogromną wartość realizacji działań inkluzyjnych na rzecz budowania przyjaznego środowiska wspierającego dla każdego ucznia. Wystąpienie dr Doroty Prysak traktowało o edukacji włączającej z perspektywy ORE. Dr Iwona Wendreńska przedstawiła perspektywę Edukacji Włączającej w Perspektywie Uczelni Wyższej, a dr Ewa Gawlik – ekspert SCWEW      przedstawiła wśród tematyki pedagogiki specjalnej w perspektywie edukacji włączającej, również swoją działalność jako eksperta ds. badań naukowych i współpracy z uczelniami wyższymi SCWEW Sosnowiec. Równolegle do prelekcji na indywidualnych stoiskach odbywały się Targi Dobrych Praktyk, gdzie każda z placówek objętych wsparciem przez SCWEW w Sosnowcu prezentowała swoje działania, można było poznać bliżej działalność i wytwory prac uczniów. Konferencja zakończyła się podsumowaniem oraz refleksjami, że choć pilotaż był bardzo wymagający to wprowadzenie działalności SCWEW do systemu jest właściwym wsparciem dla nauczycieli przedszkoli i szkół ogólnodostępnych.

Nagranie konferencji

Lublin

Konferencję podsumowującą realizację działań pilotażowych przez Specjalistyczne Centrum Wspierające Edukację Włączającą (SCWEW) w Lublinie zatytułowano „Bądźmy razem – edukacja włączająca edukacją przyszłości”. Spotkanie odbyło się 12 czerwca w auli Zespołu Szkół nr 5 w Lublinie. Uczestniczyli w nim przedstawiciele grantobiorcy, którego reprezentował Zastępca Prezydenta Miasta Lublin dr Mariusz Banach, Jadwiga Mach – Przewodnicząca Komisji Oświaty Rady Miasta Lublin, Ewa Dumkiewicz-Sprawka – Dyrektor Departamentu Oświaty i Wychowania Urzędu Miasta Lublin, Mirosław Wójcik – Wicekurator Oświaty, Agnieszka Pietryka – kierownik projektu SCWEW 1 i SCWEW 2 oraz inni przedstawiciele władz miasta, kuratorium oświaty i interesariuszy współpracujących przy realizacji projektu. Konferencję rozpoczął wspólny występ uczniów Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego dla Dzieci i Młodzieży Niepełnosprawnych im. Prof. Zofii Sękowskiej w Lublinie i uczniów ze szkół objętych wsparciem SCWEW. Program konferencji został podzielony na dwie sesje. W pierwszej części spotkania przedstawiciele środowiska naukowego – lubelskich uczelni zaprezentowali najnowsze wyniki badań dotyczące inkluzji, potrzeb dzieci i uczniów, budowaniu edukacji dobrej jakości dla każdego, konsultant LSCDN omówił działania dedykowane nauczycielom przez liderów edukacji włączającej. W drugiej części Lider i kadra SCWEW przedstawili, jakie formy wsparcia były dedykowane kadrze przedszkoli i szkół ogólnodostępnych, które z nich cieszyły się największym zapotrzebowaniem, jak przebiegała realizacja tych działań. Doświadczeniem z pilotażu podzielili się także koordynatorzy ds. edukacji włączającej i współpracy ze SCWEW. Wszyscy zgodnie podkreślali, że nawiązane relacje, wymiana doświadczeń i chęć dzielenia się wiedzą będą kontynuowane również po zakończeniu działań projektowych. Ważnym punktem spotkania było wystąpienie lekarza psychiatry, która odwołując się do wieloletniej praktyki zawodowej zaprezentowała najczęstsze zaburzenia psychiczne występujące u dzieci i młodzieży.

Ropczyce

Podsumowanie projektu grantowego „Pilotażowe wdrożenie Modelu Specjalistycznych Centrów Wspierających Edukację Włączającą (SCWEW)”, w którym brał udział SOSW w Ropczycach odbyło się 13 czerwca 2023 r. W konferencji udział wzięli m.ni. Stanisław Fundakowski – Podkarpacki Wicekurator Oświaty, Agnieszka Pietryka – kierownik Zespołu Projektowego SCWEW1 i SCWEW 2 w Ośrodku Rozwoju Edukacji, dr Bernadeta Frysztak – Wicestarosta Powiatu Ropczycko-Sędziszowskiego, Maciej Szymański – Dyrektor PFRON Oddział Podkarpacki, dr Joanna Leśniak reprezentująca Uniwersytet Rzeszowski i PSONI oraz studenci Wydziału Pedagogicznego Uniwersytetu Rzeszowskiego.

Uroczystego otwarcia konferencji dokonała Agnieszka Pietryka, która podkreśliła, że sukces potrzebuje korzeni i skrzydeł. Korzenie SCWEW w Ropczycach dała Marzena Jakubek, ówczesna dyrektor SOSW, gdy rozpoczął się pilotaż w 2021 r. Jako Lider odpowiadała za organizację SCWEW, organizację współpracy i wsparcia dla przedszkola i szkół ogólnodostępnych, które zadeklarowały chęć współpracy w pilotażu. Skrzydła to wsparcie grantobiorcy, przede wszystkim Wicestarosty Powiatu Ropczycko-Sędziszowskiego Bernadety Frysztak, która nie tylko interesowała się zadaniami realizowanymi w projekcie, ale czynnie uczestniczyła w konferencjach, naradach, spotkaniach.

Stanisław Fundakowski podziękował wszystkim uczestnikom pilotażu, zarówno kadrze SCWEW, jak i nauczycielom, którzy byli odbiorcami działań centrum. Zachęcił do kontynuowania działań inkluzyjnych na rzecz szkół rodziców i lokalnej społeczności.

Realizację zadań centrum w kontekście wdrożenia Modelu SCWEW przedstawiła obecna Lider Elżbieta Gwizdak, akcentując korzyści, jakie zauważono podczas realizacji pilotażu: wzajemne wsparcie, rozwój zawodowy czy budowanie relacji to tylko niektóre z wymienionych. Następnie głos zabrała dr Bernadeta Frysztak, która podkreśliła ogromną rolę SCWEW w diagnozie potrzeb środowiska szkolnego, co przekłada się na działania organu prowadzącego w obszarze inkluzji. Kolejne wystąpienie „Od segregacji do inkluzji społeczno-edukacyjnej” wygłosiła Marzena Jakubek, która zaakcentowała, że o inkluzji należy rozmawiać z praktykami i poszukiwać dobrych rozwiązań. „SCWEW to nowa wiedza i sukces” – podsumowała prelegentka. O pilotażu Modelu SCWEW z perspektywy dyrektora szkoły mówili przedstawiciele liceum ogólnokształcącego, szkoły branżowej i szkoły podstawowej, które były objęte działaniami centrum. Dyrektorzy odnieśli się do wsparcia, które otrzymali, do korzyści zarówno dla nauczycieli, uczniów i rodziców w diagnozowaniu potrzeb i pomocy w organizacji pracy z klasą zróżnicowaną. Prosili o dalszą kontynuację współpracy, gdyż widzą ogromne korzyści dla placówek, którymi kierują – to przede wszystkim wzrost świadomości i umiejętności nauczycieli, wymiana doświadczeń, pomoc uczniom i rodzicom. Podobne opinie wyrazili w kolejnych wystąpieniach koordynatorzy ds. edukacji włączającej i współpracy ze SCWEW, reprezentujący placówki ogólnodostępne. Informacje o relacjach i współdziałaniu między SCWEW a PFRON w kontekście zadań realizowanych przez OWiT przekazał Maciej Szymański. Tematykę zdrowia psychicznego dzieci i uczniów z placówek objętych działaniem centrum zaprezentowała Małgorzata Bochyńska, lekarz neurolog. Podkreśliła bardzo dużą potrzebę diagnozowania dzieci w tym kierunku i trudności w dostępie do lekarzy specjalistów. W ropczyckim centrum podjęte były działania, między innymi rady szkoleniowe, konsultacje dla koordynatorów, pogłębiające wiedzę na temat potrzeb dzieci i uczniów z zaburzeniami psychicznymi oraz pracowano nad rozwiązaniami trudnych sytuacji.

Na zakończenie konferencji Lider SCWEW podziękowała wszystkim uczestnikom spotkania, szczególne słowa wdzięczności skierowała do kadry centrum oraz placówek ogólnodostępnych, które z odwagą i dużą odpowiedzialnością realizowały działania pilotażowe.

Podgłębokie

Konferencja podsumowująca działania SCWEW w Podgłębokiem „Inkluzja w obszarze edukacji włączającej” odbyła się 14 czerwca 2023 r. Na konferencji obecna była m.in. Teresa Misiuk – Lubelski Kurator Oświaty, która w swoim wystąpieniu podkreśliła jak ważną rolę w edukacji pełnią SCWEW, wspierając poprzez swoje działania przedszkola i szkoły ogólnodostępne. Na wydarzenie przybyli również przedstawiciele organu prowadzącego, samorządu, uczelni, przedszkoli i szkół ogólnodostępnych z terenu powiatu łęczyńskiego, przede wszystkim z placówek objętych wsparciem SCWEW oraz inni interesariusze, z którymi współpracowało SCWEW w Podgłębokiem. Wydarzenie skoncentrowane było m.in. na pracy w klasie zróżnicowanej, wynikających z tego wyzwaniach dla systemu edukacji, ale też na korzyściach dla całej wspólnoty szkolnej. Jako pierwsza wystąpiła dr hab. Ewa Domagała-Zyśk. Przyjmując, że każda klasa jest zróżnicowana, wskazała na różne kompetencje poznawcze dzieci. W swojej wypowiedzi podkreśliła, że w każdej szkole ogólnodostępnej dzieci czekają na indywidualne podejście i wsparcie. Możliwości i ograniczenia w nauczaniu włączającym omówiła Anna Radziwiłko, która zwracała szczególną uwagę na współpracę między specjalistami, korzystaniem z zasobów szkół i innych instytucji. W kolejnym wystąpieniu ks. dr hab. Andrzej Łuczyński prof. KUL przypomniał jakie są wyzwania i ograniczenia nauczyciela w procesie integracji społecznej klasy zróżnicowanej. Wskazał jak ważną rolę pełni nauczyciel, nauczyciel jako przewodnik, którego praca wiąże się z umiejętnością uchwycenia oczekiwań wszystkich uczniów. W dalszej części konferencji dr Marlena Stradomska przekazała uczestnikom wiedzę na temat jak pracować z osobą w kryzysie. Mówiła o źródłach kryzysu, o pracy z osobą w kryzysie oraz o tym jak kryzys można zażegnać. Swoje wystąpienie miała Agnieszka Słoboda – Kierownik Merytoryczny OWiT Łęczna. Przekazując informacje dotyczące możliwości wypożyczania sprzętu specjalistycznego zwiększyła wiedzę uczestników konferencji na temat wsparcia osób, które potrzebują pomocy. Kierownik OWiT zwróciła również uwagę na szczególne znaczenie współpracy ze SCWEW. W kolejnym wystąpieniu kierownik projektów Opracowanie modelu SCWEW oraz Pilotażowe wdrożenie modelu SCWEW Agnieszka Pietryka podsumowała działania 23 SCWEW zaangażowanych w realizację wszystkich działań. W wydarzeniu w atrakcyjny sposób zaprezentowano przykłady realizowanego w pilotażu wsparcia dla kadry przedszkoli/szkół ogólnodostępnych oraz praktycznego włączania uczestników, wykorzystując w tym celu sprzęt specjalistyczny zakupiony przez SCWEW w ramach utworzenia wypożyczalni. Na koniec konferencji podsumowano działalność SCWEW w Podgłębokiem, jako przedsięwzięcia, które zmodyfikowało postrzeganie edukacji włączającej w lokalnym środowisku edukacyjnym, ale też jako perspektywę na kontynuację działań SCWEW. Lider Małgorzata Partyka-Nowak złożyła podziękowania wszystkim uczestnikom wydarzenia, przedstawicielom m.in. ORE oraz współpracującym ze SCWEW instytucjom: UMCS, PCPR Łęczna, KO, PFRON, PPP w Łęcznej. W dniu konferencji odbywała się transmisja na żywo.

Sieradz

Dnia 15 czerwca 2023 roku w Starostwie Powiatowym w Sieradzu odbyła się konferencja podsumowująca pilotaż Specjalistycznych Centrów Wspierających Edukację Włączającą w Sieradzu.  Konferencja była realizowana w formule hybrydowej, część zaproszonych gości była obecna w sali konferencyjnej stacjonarnie, pozostała część gości uczestniczyła w wydarzeniu online na platformie ZOOM. Konferencja rozpoczęła się od przedstawienia celu spotkania i powitania zaproszonych gości. Dyrektor Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego w Sieradzu Andżelika Skrobała powitała przedstawicieli ORE, organu prowadzącego, interesariuszy, partnerów, kadry SCWEW oraz nauczycieli i specjalistów z przedszkoli i szkół objętych wsparciem SCWEW. Po przywitaniu zaproszonych gości, Aneta Żurek ekspert SCWEW 1 odczytała w imieniu Dyrektora ORE Tomasza Madeja List gratulacyjny.

Pierwszą część konferencji rozpoczęły przedstawicielki Centrum Rozwoju Edukacji Województwa Łódzkiego. Dr Violetta Florkiewicz z oddziału Sieradzkiego która przedstawiła wykład wprowadzający w tematykę konferencji Diagnoza funkcjonalna w edukacji włączającej. W swoim wystąpieniu odnosiła się do założeń projektowania dobrej edukacji dla każdego ucznia, w kontekście dokonywania oceny funkcjonalnej jako bazy do pracy z każdym uczniem. Wystąpienie      drugiej przedstawicielki      CREW z oddziału Łódzkiego Moniki Knychalskiej-Zbierańskiej odnosiło się do tematu Dziecko z zaburzeniami przetwarzania słuchowego (APD) – etiologia, terapia, codzienne funkcjonowanie dziecka, związane było z bardzo praktycznymi aspektami związanymi zarówno z diagnozą dziecka z zaburzeniami przetwarzania słuchowego, ale przede wszystkim możliwościami wsparcia takiego dziecka w codziennej edukacji. Wystąpienie prelegentki ukazywało praktyczne wskazówki do pracy dla nauczycieli z uczniami z APD.

Drugą część konferencji otworzyła Basima Al-Quadi prelekcją pt. Szkoła inkluzyjna, jako przestrzeń przyjazna sensorycznie dla uczniów z zaburzeniami ze spektrum autyzmu. Główny cel wykładu poświęcony został istocie zapewniania przyjaznej przestrzeni sensorycznej w placówkach edukacyjnych każdego ucznia. Następnie wystąpił Prof. dr hab. Zenon Gajdzica, który w swoim wykładzie zaprezentował założenia edukacji włączającej, z akcentem na umiejscowienie w tych działaniach Specjalistycznych Centrów Wspierających Edukację Włączającą. Zaprezentował, w którym miejscu wdrażania edukacji włączającej jest Polska oraz przedstawił aktualne działania projektowe w obszarze współpracy międzyresortowej, podkreślając jednocześnie konieczność uwspólnienia podejmowanych działań na rzecz dziecka i rodziny.

Kolejne były wystąpienia osób bezpośrednio zaangażowanych w realizację pilotażu Specjalistycznych Centrów Wspierających Edukację Włączającą w Sieradzu. Urszula Dalmata – Ekspert SCWEW z zakresu pedagogiki specjalnej przedstawiła wystąpienie dotyczące organizacji i realizacji Sieci współpracy i samokształcenia prowadzonej przez SCWEW w Sieradzu. Zaprezentowała przebieg i efektywność wsparcia jaką przyniosły działania sieci  na pracę nauczycieli z uczniami w zróżnicowanym środowisku/klasie. Kolejne wystąpienia prezentowały perspektywę nauczycieli i dyrektorów ze szkół współpracujących z sieradzkim SCWEW. Przedstawili korzyści płynące dla uczniów, rodziców i organizacji efektywnej pracy nauczyciela z grupą zróżnicowaną. Podkreślano, że działania projektowe wpłynęły na budowanie lepszych relacji w klasie, podnoszeniem jakości nauczania, doskonaleniem warsztatu pracy nauczyciela, co przekłada się na tworzenie dobrej i przyjaznej szkoły. Na koniec konferencji Lider Katarzyna Dawid-Jędrysiak podsumowała działalność SCWEW w Sieradzu, jako przedsięwzięcia, które przemodelowało postrzeganie edukacji włączającej w lokalnym środowisku edukacyjnym.

Laski

Konferencja podsumowująca realizację pilotażowego wdrożenia Modelu przez SCWEW Laski „Wszyscy to Wszyscy III” odbyła się w Ośrodku Szkolno-Wychowawczym dla Dzieci Niewidomych  im. Róży Czackiej w Laskach. W wydarzeniu udział wzięli między innymi przedstawiciele organu prowadzącego, KO, przedszkoli i szkół ogólnodostępnych, przede wszystkim z placówek objętych wsparciem SCWEW oraz interesariusze, z którymi współpracowało centrum oraz przedstawiciele ORE. Uroczystego otwarcia konferencji dokonał Prezes Towarzystwa Opieki nad Ociemniałymi Stowarzyszenie –Paweł Kacprzyk, który pogratulował wszystkim uczestnikom pilotażu i wyraził nadzieję, że idea centrum i działania wspierające placówki ogólnodostępne będą kontynuowane również po zakończeniu projektu. W kolejnym wystąpieniu „Proces zmian systemowych jako droga do edukacji dla wszystkich – pomiędzy przeszłością a przyszłością” przedstawicielka ORE Jolanta Nawrocka odniosła się do realizowanych przez 23 centra w ramach pilotażu zadań opisanych w Modelu funkcjonowania SCWEW. Konferencje podsumowujące ten pilotaż są okazją do wspólnej dyskusji nad dalszą implementacją założeń inkluzji do praktyki szkolnej. Koordynatorki ds. edukacji włączającej i współpracy ze SCWEW wzięły udział w panelu dyskusyjnym „Działania SCWEW w Laskach z różnych punktów widzenia”. Warto zacytować jedną z odpowiedzi na postawione pytanie – z czym przedszkole/szkoła ogólnodostępna przystępowała do projektu? „Było to otwarcie nowej księgi, nie wiedziałyśmy, co zapiszemy na jej kartach, ale miałyśmy nadzieję na zapisanie dobrych rozwiązań – tak też się stało.” Kolejne pytanie zadane w panelu to, jakie trudności napotkały koordynatorki w trakcie trwania pilotażu? Odpowiedzi koncentrowały się wokół problemów oporu i obaw nie tylko nauczycieli, ale także społeczności szkolnej w działaniach na rzecz włączania. Co udział w projekcie dał koordynatorom? Na ostatnie pytanie w panelu dyskusyjnym padało najwięcej odpowiedzi i głosów w dyskusji; np.: współpraca, dzielenie się doświadczeniem, wsparcie, ważne i potrzebne doświadczenie, gotowość do dzielenia się wiedzą umiejętnościami, przekonanie o kontynuowaniu specjalistycznego wsparcia, dzielenie się dobrymi praktykami. Następnie z prelekcją poświęconą ocenianiu kształtującemu wystąpiła Lider SCWEW w Łomiankach Marta Wołosiewicz. Podzieliła się także refleksjami na temat współpracy między SCWEW-ami w realizacji pilotażowych działań. Wystąpienie Agnieszki Kluszczyńskiej poświęcone było potrzebie tworzenia tekstów łatwych do czytania i zrozumienia (ETR) w szkole ogólnodostępnej. Ekspert ds. edukacji włączającej Piotr Dziuba przestawił działania wypożyczalni SCWEW i OWiTu. Dorota Gronowska – Lider SCWEW w Laskach, w swoim wystąpieniu podsumowała realizację zadań wynikających z pilotażu, odniosła się do wsparcia przedszkoli i szkół ogólnodostępnych z wykorzystaniem zajęć modelowych prowadzonych przez kadrę SCWEW. Miłym akcentem konferencji był mini koncert absolwentki Szkoły Muzycznej i liceum ogólnokształcącego w Laskach Kingi Czyżewskiej-Drabik oraz występ uczniów Szkoły Podstawowej w Laskach z wykorzystaniem Bum Bum Rurek, do którego zaproszono uczestników konferencji.

Nagranie konferencji

Skarżysko-Kamienna

Podsumowaniem projektu grantowego Pilotażowe wdrożenie Modelu Specjalistycznych Centrów Wspierających Edukację Włączającą (SCWEW) w Skarżysku-Kamiennej była konferencja, która odbyła się 16 czerwca w Hotelu Promień. Wydarzeniu nadano tytuł „Inkluzja – Edukacja Przyszłości” i wokół inkluzji właśnie toczyły się dyskusje podczas całego wydarzenia.

W konferencji uczestniczyli przedstawiciele świętokrzyskich władz oświatowych, samorządu skarżyskiego, Ośrodka Rozwoju Edukacji, nauczyciele i dyrektorzy placówek objętych wsparciem SCWEW i jego interesariusze. Frekwencja dopisała.

Po przywitaniu zaproszonych gości przez Marcina Kruka, dyrektora Zespołu Placówek Edukacyjno-Wychowawczych w Skarżysku-Kamiennej a jednocześnie Lidera SCWEW rozpoczęła się właściwa część konferencji, którą otworzyło wystąpienie przedstawicielki Starostwa Powiatowego. Opowiedziała o tym, w jaki sposób Powiat Skarżyski wspiera dzieci i całe rodziny w kontekście specjalnych potrzeb edukacyjnych. Kolejnym wystąpieniem Bożena Kropisz, starszy wizytator Kuratorium Oświaty w Kielcach, przybliżyła rolę Kuratorium we wspieraniu placówek w realizacji zadań związanych z kształceniem uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnych. Podczas prezentacji przedstawione zostały ciekawe dane statystyczne, pokazujące znaczenie realizowanego przez Kuratorium wsparcia.

Ciekawym punktem programu był występ uczniów z Zespołu Placówek Edukacyjno-Wychowawczych w Skarżysku-Kamiennej, po którym prof. UAM dr hab. Beata Jachimczak wygłosiła wykład na temat roli SCWEW w budowaniu inkluzyjnej kultury organizacyjnej szkoły. Po nim Agnieszka Pietryka, kierownik projektów SCWEW 1 i SCWEW 2, opowiedziała o znaczeniu, jakie SCWEW pełnią w systemowym rozwiązaniu na rzecz wsparcia przedszkoli i szkół ogólnodostępnych.

Drugą część konferencji otworzyła prezentacja Izabeli Juszkiewicz ze Świętokrzyskiego Centrum Doskonalenia Nauczycieli w Kielcach na temat współpracy Centrum ze SCWEW. O doświadczeniach z wdrożenia modelu w przedszkolu ogólnodostępnym opowiedziała koordynatorka ds. edukacji włączającej i współpracy ze SCWEW Joanna Serafin-Sieczka. Działania SCWEW w Skarżysku-Kamiennej podsumował Marcin Kruk.

Jedną z wyróżniających cech SCWEW w Skarżysku-Kamiennej jest jego bliska współpraca z Ośrodkiem Wsparcia i Testów, który również został utworzony w tym mieście. Jej wyrazem było jedno z wystąpień konferencyjnych: Współpraca SCWEW i OWiT w ramach dotychczasowych działań, które zaprezentowane zostało przez dr Pawła Garbuzika, przedstawiciela OWiT. Ponadto odbyła się również prezentacja technologii asystujących dostępnych w Ośrodku Wsparcia i Testów, który powstał w ramach programu Rady Nadzorczej Państwowego Funduszu Rehabilitacji osób Niepełnosprawnych Centra Informacyjno-Doradcze dla Osób z Niepełnosprawnością (CIDON).

Wydarzenie zakończyły dwa równolegle zrealizowane warsztaty: Zaburzenia lękowe dzieci i młodzieży (który przeprowadziła psycholog SCWEW Iwona Rudna) i Wspomaganie uczniów z zaburzeniami mowy, języka i komunikacji w edukacji włączającej (który przeprowadziła logopeda SCWEW Izabela Sieczka).

Realizacja konferencji była wsparta przez tłumaczkę języka migowego a całe wydarzenie było na żywo transmitowane na YouTube.

Nagranie z konferencji

Węgrów

Podsumowaniem działań SCWEW w Węgrowie była konferencja, której temat przewodni to inkluzja bez barier. Wydarzenie odbyło się 19.06.2023 r. w Centrum Dialogu Kultur w Węgrowie. W konferencji uczestniczyli przedstawiciele władz oświatowych, samorządu, Ośrodka Rozwoju Edukacji, partnerzy interesariusze SCWEW, a także nauczyciele i dyrektorzy przedszkoli i szkół objętych wsparciem SCWEW. Podczas uroczystego otwarcia konferencji podkreślono rolę SCWEW dla lokalnego środowiska. Starosta Ewa Besztak nawiązała do historii Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego w Węgrowie, ale również jego przyszłości i znaczenia dla społeczności lokalnej. Podkreśliła, że oferta kształcenia w specjalnym ośrodku będzie stale poszerzana, by zapewnić warunki do kształcenia uczniów na wysokim poziomie. Senator RP Maria Koc w swoim wystąpieniu podkreśliła dotychczasowe zaangażowanie SOSW w Węgrowie w projekty realizowane z myślą o dzieciach niepełnosprawnych. Podkreśliła, że projekt SCWEW jest zwieńczeniem wielu lat pracy. Wicedyrektor Ośrodka Rozwoju Edukacji Marzenna Habib przeczytała list wystosowany przez Dyrektora ORE Tomasza Madeja, w których podkreślono unikalną realizację SCWEW przez zespół w Węgrowie. W liście zaznaczono, że zespół buduje wsparcie oparte na relacjach, partnerstwie i zaufaniu pomiędzy wszystkimi stronami zaangażowanymi w realizację działań. Adam Skup – Dyrektor Delegatury w Siedlcach Mazowieckiego Kuratorium Oświaty, w swoim wystąpieniu podjął temat diagnozy dzieci na możliwie najwcześniejszym etapie, by dostosować wsparcie do ich potrzeb i w efekcie umożliwić im funkcjonowanie w społeczeństwie.

W wystąpieniach prelegentów poruszono kluczowe kwestie budujące środowisko otwarte na różnorodność.

Dr Beata Bocian-Waszkiewicz zwróciła uwagę na rolę rodziców w procesie budowania efektywnego wsparcia dzieci/uczniów. Odniosła się do wyzwań dla rodziny, jakie wiążą się z niepełnosprawnością dziecka i zasadnością objęcia wsparciem także najbliższego środowiska. Zaznaczyła, że rodzice są ważnym ogniwem w działaniach inkluzyjnych. Podkreśliła, że relacja z rodzicami powinna opierać się na zaufaniu, szacunku i lojalności. Wszyscy mamy wspólny cel, a zatem powinniśmy współdziałać w jego realizacji na zasadzie partnerstwa.

W wystąpieniach przedstawicieli przedszkoli i szkół ogólnodostępnych zaprezentowano efekty wsparcia SCWEW. Iwona Donocik – Dyrektor przedszkola Delfinek w Sulejówku podkreśliła, że współpraca z ekspertami SCWEW to szansa na poszerzenie wiedzy kadry w odniesieniu do działań terapeutycznych, metod i form pracy z grupą zróżnicowaną.

Dyrektor Szkoły Podstawowej im. bł. ks. Edwarda Grzymały w Sadownem Małgorzata Zyś, pełniąca rolę koordynatora ds. edukacji włączającej i współpracy ze SCWEW w ramach projektu, przedstawiła efekty współpracy ze specjalistycznym Centrum zaznaczając, że wymiana doświadczeń z ekspertami budowała świadomość na temat potrzeb uczniów, niepełnosprawności i form wsparcia.

Ewa Szczerba – Dyrektor Szkoły Podstawowej nr 5 w Mińsku Mazowieckim w swoim wystąpieniu podkreśliła znaczenie budowania wsparcia na miarę potrzeb. Zespół SCWEW wskazał, w jaki sposób pracować, by podejmowane działania były efektywne. W wystąpieniu podkreślono znaczenie inicjatyw upowszechniających ideę włączenia społecznego, które od lat realizuje SOSW w Węgrowie i Zespół SCWEW.

Magalena Olszewska – reprezentująca I Liceum Ogólnokształcącego w Węgrowie przedstawiła efekty współpracy ze SCWEW z perspektywy szkół ponadpodstawowych. Wskazała na formy wsparcia podejmowane przez SCWEW na rzecz szkoły, które wpisały się w ich potrzeby. W I Liceum wdrażane są od dłuższego czasu zmiany, które mają jak najpełniej odpowiadać na oczekiwania młodzieży, a zatem pojawiły się ciche miejsca, zrezygnowano z dzwonków. Uczniowie traktowani są podmiotowo i z empatią. Wsparcie SCWEW, takie jak superwizje, rady szkoleniowe, modelowe zajęcia, konsultacje są dużym wsparciem dla kadry w trakcie wdrażania nowych rozwiązań w pracy z uczniami o zróżnicowanych potrzebach. Działaniom SCWEW przyświeca troska o potrzeby i rozwój uczniów.

Interesujące wystąpienie, poświęcone trudnościom szkolnym i komunikacyjnym dzieci z FAS, przedstawiła dr Marta Krakowiak reprezentująca Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach. W prelekcji zwróciła uwagę na funkcjonowanie tej grupy dzieci, ich potrzeby i wyzwania. Zaprezentowała także dostosowania, które umożliwią poprawę funkcjonowania zarówno szkolne, jak i społeczne.

Dr Ewa Jówko (Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach) przedstawiła założenia projektowania uniwersalnego w przestrzeni edukacyjnej. Projektowanie uniwersalne jest instrumentem inkluzji społecznej. W ramach działań realizowanych na UPH w ramach projektu „Doświadcz tego sam” podjęto się zwiększenia świadomości środowiska budowania empatycznego odczuwania barier osób o szczególnych potrzebach w odniesieniu do niepełnosprawności. Powstało laboratorium symulacji niepełnosprawności, które jest w pełni wyposażone i pozwala doświadczyć barier, z jakimi spotykają się osoby z niepełnosprawnościami. Pozwala to na podejmowanie działań adekwatnych do potrzeb osób niepełnosprawnych, jak również zrozumieć ich położenie, dzięki własnemu doświadczeniu.

Anna Rutkowska w wystąpieniu nt. superwizji zwróciła uwagę na rolę superwizora. Zaznaczyła, że jest to relacja oparta na wymianie doświadczeń, refleksji i wsparciu. Superwizję należy rozumieć jako doskonalenie codziennej praktyki, jest intymną i intensywną relacją, prowadzoną w warunkach poufności, która pozwala doskonalić kompetencje osób w niej uczestniczących i rozwiązywać bieżące problemy. Odniosła się do realizacji superwizji w ramach SCWEW i zaznaczyła, że było to nowe wyzwanie, któremu zespoły sprostały. Superwizja to nie tylko spojrzenie na to, co trudne, ale także na spojrzeniu na to, co pozytywne, a zatem dostrzeganie pozytywnych efektów realizowanych działań.

Lider SCWEW – Hanna Kasperowicz podsumowując realizację projektu podkreśliła, że konferencja podsumowująca nie kończy realizacji działań przez zespół. Będą one kontynuowane, bo są potrzebne, o czym świadczyły wystąpienia prelegentów, ale również kuluarowe dyskusje.

Nagranie konferencji: cz. I i cz. II

Brzeg Dolny

Konferencja podsumowująca działania SCWEW w Brzegu Dolnym pt. W kierunku edukacji jutra… odbyła się 19.06.2023 r. w Dolnobrzeskim Ośrodku Kultury. Zorganizowana została pod honorowym patronatem Dolnośląskiego Kuratora Oświaty Romana Kowalczyka. W konferencji uczestniczyli przedstawiciele władz oświatowych, samorządowych, przedstawiciele ORE, partnerzy i interesariusze SCWEW, kadra SCWEW, nauczyciele i dyrektorzy szkół ogólnodostępnych i specjalnych, przedstawiciele środowiska uczniów i rodziców. Gości przywitała gospodyni uroczystości – Dyrektor Zespołu Placówek Resocjalizacyjnych w Brzegu Dolnym Beata Borowska-Podsiadła. Honorowy gość, Dolnośląski Kurator Oświaty w wystąpieniu powitalnym docenił działalność SCWEW, pogratulował spektakularnych efektów pracy i jako humorystyczny wyraz podziękowania zaprezentował swój talent muzyczny wykonując na scenie kilka utworów wokalnych. Występ wprowadził ciepłą, pogodną atmosferę. Z krótkim słowem na powitanie wystąpili Janusz Dziarski – Starosta Brzegu Dolnego, przedstawicielki ORE: Agnieszka Pietryka – kierownik obydwu projektów SCWEW oraz Marta Paluch – kierownik Wydziału Resocjalizacji i Socjoterapii. Wójt gminy Wińsko Jolanta Krysowata-Zielnica zwróciła uwagę na znaczenie edukacji rodziców w pełnieniu swoich rodzicielskich obowiązków i znaczącą rolę SCWEW w Brzegu Dolnym w tym obszarze. Wstępną część konferencji zakończyła prezentacja specjalnie skomponowanej piosenki w wykonaniu zespołu wokalnego składającego się z kadry SCWEW, przedstawicieli organu prowadzącego oraz szkół objętych wsparciem.

Pierwszy wykład wygłosił on-line prof. dr hab. Marek Konopczyńki „Nauczyciel czyli kto?”. Kolejną prelegentką była prof. UAM dr hab. Beata Jachimczak, której wykład traktował o roli SCWEW we wprowadzaniu systemowej zmiany w polskiej oświacie i procesowej, stopniowej realizacji idei szkoły dla każdego. Autorem następnego wystąpienia był zatrudniony jako konsultant w SCWEW psychiatra dr Bartosz Włodarczyk. W świetle pogarszającej się kondycji psychicznej polskiej młodzieży, jego wykład miał bardzo aktualny charakter. Starał się urealnić spojrzenie i potoczną wiedzę na temat procesu leczenia psychiatrycznego. Mówił o znaczącej roli rodziny jako z jednej strony częstego źródła problemów psychicznych młodych ludzi, z drugiej zaś niezbędnego czynnika w terapii. Miłym, kolejnym akcentem był występ wokalny laureatki Konkursu Piosenki „Piosenka Zmieniająca Życie” Nikoli Słoneckiej.

W następnej części konferencji wystąpili Dyrektor ZPR w Brzegu Dolnym Beata Borowska-Podsiadła i lider SCWEW Tomasz Więcław wraz zespołem SCWEW. Swoje wystąpienie zatytułowali „MOW jako SCWEW, czyli o tym jak: wychowywać, współpracować, wskazywać drogę, wspierać, nie wykluczać i włączać…”. Na początku wystąpienia przywołali motto ZPR w Brzegu Dolnym, które brzmi: „Naszym zadaniem jest edukować, celem – wychować, naszym marzeniem jest włączać do społeczeństwa – bez względu na ograniczenia, bez śladu po błędach przeszłości”. Działania SCWEW pozwalają to motto realizować. Prowadzący podzielili się ze słuchaczami doświadczeniami i refleksjami z realizacji projektu przypomnieli o działaniach adresowanych do kadry szkół, nauczycieli, dzieci i rodziców. Wystąpienie uzupełnione zostało zdjęciami oraz nagraniami wypowiedzi uczestników projektu m.in. Katarzyny Fęglerskiej – Kierownika Wydziału Edukacji, Kultury, Sportu i Spraw Społecznych Starostwa Powiatowego w Wołowie, dyrektorów i nauczycieli ze szkoły ogólnodostępnej objętych wsparciem, rodzica dzieci korzystających ze wsparcia SCWEW. Każde z nich przedstawiło własną perspektywę działania SCWEW. Wszyscy wyrażali zadowolenie i wdzięczność z podjętej inicjatywy. Prelegenci zgodnie uznali, że przedsięwzięcie zakończyło się sukcesem z uwagi na zaangażowanie i współpracę zespołu SCWEW, ale też innych instytucji, partnerów i placówek objętych wsparciem. Dyrektor Beata Borowska-Podsiadła podziękowała serdecznie prelegentom, gościom i uczestnikom konferencji. W szczególny sposób podziękowała za współpracę i zaangażowanie Zespołowi SCWEW w Brzegu Dolnym oraz instytucjom partnerskim: Zespołowi Szkół Specjalnych w Lubiążu przy oddziałach psychiatrii sądowej o wzmocnionym zabezpieczeniu, Zespołowi Szkół Specjalnych i Placówek Oświatowych w Wołowie oraz Powiatowemu Centrum Edukacji i Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej w Wołowie. Kolejny raz podkreślone zostało, że te wysiłki czynione są na rzecz dziecka i rodziny. Całość wydarzenia zakończył występ wokalny zespołu SCWEW, w którym ponownie wybrzmiały słowa refrenu:

Bo Ty nie jesteś sam, wspólnie stańmy wraz,

By w jutro razem wejść i zmieniać świat

Marzeniem naszym jest zawsze wspierać Cię,

Różnorodnością Twą zachwycić się.

Śmiało można stwierdzić, że konferencja przebiegła śpiewająco.

Nagranie konferencji

Olsztyn

Ostatnią konferencją, zamykającą wszystkie 23 konferencje podsumowujące była zorganizowana przez SCWEW w Olsztynie pn. Inkluzyjny nurt edukacji szkolnej – z doświadczeniem w przyszłość. Na wydarzenie przybyli przedstawiciele organu prowadzącego, kuratorium, samorządu, uczelni, przedszkoli i szkół ogólnodostępnych, z placówek objętych wsparciem SCWEW oraz inni interesariusze, z którymi współpracowało SCWEW w Olsztynie. Uczestników wydarzenia powitała Lider SCWEW Wanda Agnieszka Jabłońska. W wystąpieniach okolicznościowych zabrała głos m.in. Dyrektor Elżbieta Neroj z Departamentu i Edukacji Włączającej (DWEW) w Ministerstwie Edukacji i Nauki (MEiN), która reprezentując Marzenę Machałek – Sekretarz Stanu w MEiN odczytała list. W swoim wystąpieniu Dyrektor mówiła o zasadności realizacji działań dotyczących wsparcia szkół ogólnodostępnych, przez to nauczycieli, rodziców i dzieci. Swoją obecnością w wydarzeniu zaszczycił Warmińsko-Mazurski Kurator Oświaty Krzysztof Marek Nowacki, który podkreślił, że sprawiedliwość jest tym, co sprzyja słabszemu oraz, że to szkoła jest fundamentem edukacji młodego człowieka. Mateusz Szkaradziński – Dyrektor Warmińsko-Mazurskiego Oddziału PFRON omówił działalność OWiT, podkreślił jak ważną pełni funkcję i podziękował Liderce za dwuletnią współpracę. Podziękowania za pasję i zaangażowanie placówkom, które wzięły udział w projekcie złożyła Ewa Monika Kaliszuk – Wiceprezydent Olsztyna, zaznaczając, że SCWEW to jeden z niewielu projektów, które oddziaływały na całą społeczność lokalną. Kolejne wystąpienie okolicznościowe miał Michał Kontraktowicz – Wójt Gminy Stawiguda, który wspomniał, jak ważne są inwestycje w szkoły, a projekt niezwykle wspierał nauczycieli, którzy poprzez swój rozwój stawali się jeszcze lepsi, działania wzmocniły empatię dzieci na osoby niepełnosprawne. W panelu wystąpień okolicznościowych został też odczytany list od Tomasza Madeja Dyrektora ORE.

Pierwszy wykład dotyczący wysokiej jakości edukacji dla wszystkich omówiła dr hab. Katarzyna Ćwirynkało. W swojej wypowiedzi zwróciła uwagę na trudności, z jakimi borykają się zarówno uczniowie niepełnosprawni, ich rodzice oraz nauczyciele. Pokazała pozytywną zmianę postrzegania osób niepełnosprawnych w społeczeństwie. Podkreśliła, że placówki specjalne idą w dobrym kierunku. Dr hab. Beata Krzywosz-Rynkiewicz przedstawiła wyniki raportu „MŁODE GŁOWY. Otwarcie o zdrowiu psychicznym”, przybliżając uczestnikom konferencji mechanizmy tworzące się przy takich trudnościach jak np. brak motywacji, podejrzenia depresji czy próby samobójcze. Wskazała na przyczyny tych zachowań, uzmysłowiła jak ważne jest młodzieńcze pragnienie uwagi społecznej. W kolejnym wystąpieniu kierownik projektów Opracowanie modelu SCWEW oraz Pilotażowe wdrożenie modelu SCWEW Agnieszka Pietryka podsumowała działania 23 SCWEW zaangażowanych w realizację wszystkich działań. O heterogenicznej przestrzeni szkolnej z perspektywy szkoły średniej mówiła Anna Struk – Dyrektor V Liceum Ogólnokształcącego w Olsztynie. Zwróciła uwagę na uczniów uzdolnionych, ponieważ oni również są częścią klasy zróżnicowanej, na uczniów, którzy mają inne potrzeby, na indywidualizację pracy w dużej grupie. Podkreślała, jak ważna jest w szkole opieka psychologiczno-pedagogiczna, świadomość nauczyciela, że dzięki podnoszeniu kwalifikacji będzie on również specjalistą mogącym udzielić wsparcia swojemu uczniowi. „SCWEW w Olsztynie – krok w przyszłość” to temat, który został omówiony przez Liderkę Agnieszkę Wandę Jabłońską i dr Sylwię Przybylińską Ekspertkę ds. edukacji włączającej, które podkreślały że olsztyński SCWEW zbudowany został na relacjach. Bardzo ważnym czynnikiem we współpracy, klamrą spinającą projekt, były spotkania z dyrektorami szkół objętych wsparciem – to oni dokonywali implementacji, by edukacja włączająca zagościła w ich szkołach. Ogromną wartością były również relacje z rodzicami, bo tylko wtedy wspólnie i konstruktywnie można podejmować działania dotyczące wsparcia dziecka i rodziny. Po wszystkich wystąpieniach odbyły się dwa panele dyskusyjne, które poprowadziła dr hab. Beata Jachimczak, prof UAM. W pierwszym wzięli udział uczniowie szkół ponadpodstawowych w Olsztynie. Mówili o tym, jak ważne jest dla nich poznanie ucznia niepełnosprawnego, który uczęszcza do tej samej klasy, w celu lepszej komunikacji, poznania, wzmocnienia relacji, rozumienia. Podnieśli istotę otwartości, atmosfery w domu i w szkole, indywidualnych potrzeb każdego ucznia, edukacji dla wszystkich. W drugim panelu zasiedli przedstawiciele różnych instytucji współpracujących ze SCWEW w Olsztynie. Z wypowiedzi uczestników panelu jasno wybrzmiało jak ważny jest głos młodego pokolenia, głos dzieci i młodzieży, szukanie relacji, rozmowy, wsłuchanie się w ich potrzeby. Pod koniec panelu Agnieszka Pietryka mówiła o efektach działań w projekcie. Podkreśliła, że musimy nauczyć się języka, który będziemy rozumieć jako potencjał i jako zasób. Dalej będziemy pokazywać efekty naszych działań i rozwiązania.

W podziękowaniu Liderka Agnieszka Jabłońska przekazała przedstawicielom instytucji współpracującym ze SCWEW Olsztyn statuetki motyli, które symbolizują różnorodność, jako wyznacznik tego, co piękne i dobre.

Nagranie konferencji