Kanon Autorów i jego potencjały edukacyjne

Od lewej: dr Paweł Milcarek, Dyrektor Departamentu Kształcenia Ogólnego i Podstaw Programowych MEiN dr Artur Górecki, dr Michał Gołębiowski
Od lewej: dr Paweł Milcarek, Dyrektor Departamentu Kształcenia Ogólnego i Podstaw Programowych MEiN dr Artur Górecki, dr Michał Gołębiowski

W dniach 14–15 grudnia 2022 r. w Centrum Szkoleniowym Ośrodka Rozwoju Edukacji w Sulejówku odbyło się seminarium dla nauczycieli i doradców metodycznych pt. Kanon Autorów i jego potencjały edukacyjne.

Seminarium otworzył dr Artur Górecki, dyrektor  Departamentu Programów Nauczania i Podręczników w Ministerstwie Edukacji i Nauki. Witając obecnych, podkreślił znaczenie spotkania, którego tematem jest praktyczne zastosowanie edukacyjne Kanonu Autorów europejskich – istotne zarówno z racji ich walorów poetyckich i retorycznych, jak i treści wspomagających aktualizację prawdziwie ludzkiego potencjału szlachetnego życia.

W pierwszym wykładzie dr Paweł Milcarek, autor publikacji pt. Breviarium Kanonu kultury (wydanej w br. przez ORE), wyjaśniał jak rozumieć literacki Kanon Autorów, jego charakter „mierniczy” kultury oraz w czym wyraża się jego europejskość, wiążąca w sobie antyczne dziedzictwo śródziemnomorskie i tradycję łacińską średniowiecza.

Drugi wykład seminarium, wygłoszony przez literaturoznawcę dr. Michała Gołębiowskiego, został poświęcony objaśnieniu zasad poetyki – zarówno w wersji horacjańskiej, jak i w wersji „nowej”, właściwej średniowieczu XIII w. Wyjaśnione zostały m.in. konsekwencje zasady odpowiedniości (decorum) oraz problem „kunsztowności” w porządku utworu.

Pierwszy wykład drugiego dnia seminarium został wygłoszony online przez Piotra Kaznowskiego, który korzystając ze swego doświadczenia nauczyciela pracującego z uczniami szkoły podstawowej i liceum metodami edukacji klasycznej, mówił o retoryce zawartej w „Iliadzie” Homera i w bajkach Ezopa, dając na wstępie bogaty wgląd w zasady retoryki arystotelesowskiej.

Następnie głos zabrał powtórnie dr Paweł Milcarek, który przedstawił różne sposoby etyczności u Autorów: etyczność w użyciu odpowiednich form (zasada decorum), etyczność związana z retorycznym staraniem o przekonanie do działania oraz etyczność polegającą na przynależności dzieł do uniwersum zakładającego istnienie w każdym człowieku rozumności (logos) i wrodzonego celu rozwoju (telos).

W swoim drugim wykładzie dr Michał Gołębiowski (odwołując się m.in. do własnego udziału w redagowaniu Breviarium Kanonu kultury) mówił o czytaniu polskiej poezji w świetle Autorów, ze wskazaniem na różne poziomy ich zależności: wspólnotę form, wspólnotę kwestii egzystencjalnych, nowe zastosowanie tradycyjnych rozwiązań stylistycznych itp.

Po wysłuchaniu wykładów odbyła się dyskusja, w trakcie której m.in. zastanawiano się nad praktycznymi możliwościami przenoszenia inspiracji płynących z Kanonu Autorów do pracy dydaktycznej na lekcjach języka polskiego i innych przedmiotów. Obecni nauczyciele i doradcy metodyczni dzielili się pytaniami i pomysłami, co przeniosło się również w kuluary i rozmowy przy wspólnych posiłkach.

Seminarium zakończył dyr. Artur Górecki. W podsumowaniu, dziękując obecnym za wykłady i dyskusję, zaapelował, by wracając do domów i do szkół zastanowić się nad tym, co każdy z nas może już dziś zrobić konkretnie dla użycia potencjałów Kanonu w pracy z uczniem, bez czekania na skądinąd potrzebne propozycje centralne i odgórne.

Prelegenci i uczestnicy seminarium
Od lewej: dr Paweł Milcarek, Dyrektor Departamentu Kształcenia Ogólnego i Podstaw Programowych MEiN dr Artur Górecki, dr Michał Gołębiowski

Ostatnia aktualizacja: 19 grudnia 2022