„Elementarz”. Podręcznik do nauki czytania dla dzieci z Ukrainy

Elementarz to książka przeznaczona dla dzieci z Ukrainy, które rozpoczynają naukę języka polskiego. Mogą z niej korzystać zarówno nauczyciele (także logopedzi), jak i rodzice.

Książka wyrasta z zawodowych doświadczeń autorki i zawiera ćwiczenia wykorzystywane przez nią w uczeniu ukraińskich dzieci języka polskiego. Zawarte w elementarzu zadania zostały przygotowane z myślą o kształceniu sprawności słuchania i powtarzania, rozumienia, samodzielnego mówienia oraz czytania. Ćwiczenia uporządkowano zgodnie z techniką programowania języka, która pozwala uczyć języka w sposób systemowy.

Poziom pierwszy w nauce języka polskiego dzieci ukraińskich obejmuje wyrazy i zdania pojedyncze. Materiał językowy zawiera ćwiczenia słownikowe oraz gramatyczne (fleksyjne i składniowe). W minimum leksykalnym uwzględniono opis świata wokół dzieci, kryterium frekwencyjne oraz relacje międzyjęzykowe. Słownictwo, prezentowane przy pomocy atrakcyjnych i kolorowych ilustracji, uporządkowane zostało w polach semantycznych według kryterium tematycznego. Większość słów wybranych do zadań jest nieznana ukraińskim dzieciom rozpoczynającym naukę języka polskiego. Pozostałe znane słowa, choć brzmią podobnie, pozwalają ćwiczyć polską wymowę głosek i utrwalać reguły fonotaktyczne. W obrębie każdego pola semantycznego prezentowane są reguły gramatyczne języka polskiego zgodnie z rozwojowym wzorcem mowy, uporządkowane według stopnia trudności. Wybrane do elementarza słowa (należące do różnych klas części mowy) oraz zasady ich łączliwości pozwalają uczyć budowania gramatycznie poprawnych, prostych konstrukcji zdaniowych w czasie teraźniejszym. Materiał gramatyczny podawany jest w sposób atrakcyjny dla dzieci, z wykorzystaniem rozmaitych działań (np. wycinanie, przyklejanie itd.).

Elementarz opiera się na metodzie sylabowej, co oznacza, że system wprowadzania samogłosek i sylab jest zgodny z Symultaniczno-Sekwencyjną Nauką Czytania prof. Jagody Cieszyńskiej-Rożek. Materiał językowy został zapisany wielkim drukiem, czcionką bezszeryfową, pozbawioną ozdobników. Dzięki odpowiednim ćwiczeniom zawartym w książce dzieci mają możliwość poznawania celowo wybranych liter polskiego alfabetu oraz uczenia się czytania sylabami pojedynczych wyrazów i prostych zdań. Część wyrazów dzieci uczą się także rozpoznawać globalnie (całościowo), np.: imiona, nazwy zwierząt, nazwy czynności.

Wszystkie ćwiczenia zostały wyposażone w instrukcje, a nauczyciele/ rodzice korzystający z podręcznika mogą – w zależności od potrzeby – swobodnie wybierać zadania. Zaprezentowane w elementarzu ćwiczenia warto także wzbogacać o własne przykłady, by w ten sposób stwarzać dziecku możliwość jak największej liczby powtórzeń.

Ostatnia aktualizacja: 27 stycznia 2023