13. rocznica śmierci Ireny Sendlerowej

Drzewo Ireny Sendlerowej w Ogrodzie Sprawiedliwych na terenie Instytutu Yad Vashem w Jerozolimie
Drzewo Ireny Sendlerowej w Ogrodzie Sprawiedliwych na terenie Instytutu Yad Vashem w Jerozolimie
Drzewo Ireny Sendlerowej w Ogrodzie Sprawiedliwych na terenie Instytutu Yad Vashem w JerozolimieDrzewo Ireny Sendlerowej w Ogrodzie Sprawiedliwych na terenie Instytutu Yad Vashem w Jerozolimie

12 maja mija trzynaście lat od śmierci Ireny Sendlerowej, zwanej Matką Dzieci Holocaustu. W czasie II wojny światowej uratowała ok. 2,5 tys. dzieci z getta warszawskiego, wywożąc je i ukrywając w polskich rodzinach, klasztorach i sierocińcach.

Urodziła się 15 lutego 1910 r. w Warszawie, jako córka Stanisława Krzyżanowskiego i Janiny z Krajewskich. Ze względu na problemy zdrowotne Ireny, rodzina szybko przeprowadziła się uzdrowiskowego wówczas Otwocka. Studiowała prawo i polonistykę na Uniwersytecie Warszawskim, gdzie związała się ze Związkiem Młodzieży Demokratycznej. Jeszcze na studiach rozpoczęła pracę z dziećmi, najpierw praktykując w Domu Sierot dr. Janusza Korczaka w Wawrze, a następnie w Sekcji Opieki nad Matką i Dzieckiem Obywatelskiego Komitetu Pomocy Społecznej Wolnej Wszechnicy Polskiej, a wreszcie w warszawskim magistracie, gdzie kontynuowała pracę podczas okupacji niemieckiej.

Zaangażowała się wówczas w pomoc społeczności żydowskiej. Dzięki legitymacji pracownicy Miejskich Zakładów Sanitarnych regularnie wnosiła do getta żywność i lekarstwa. W 1942 r. włączyła się w prace powołanej przez Delegaturę Rządu Radę Pomocy Żydom (krypt. „Żegota”), gdzie (jako „Jolanta”) została kierowniczką referatu dziecięcego. Skupiła się wówczas na ratowaniu najmłodszych mieszkańców getta, przede wszystkim poprzez przeprowadzanie ich na „aryjską stronę” i organizowanie tam kryjówek – czy to w polskich rodzinach, czy też w sierocińcach i klasztorach.

W czasie powstania warszawskiego pracowała jako pielęgniarka w szpitalu polowym na Okęciu. Była związana ze środowiskiem PPSu i w 1948 r. została członkinią PZPR, mimo to przez wzgląd na AK-owskie powiązania w 1949 r. została aresztowana przez UB.

Za pomoc żydowskim dzieciom Irena Sendlerowa została w 1965 r. odznaczona medalem „Sprawiedliwy wśród narodów świata”, a w 1991 r. honorowym obywatelstwem Izraela. Od władz polskich otrzymała m.in. Order Orła Białego i Złoty Krzyż Zasługi. W 2007 i 2008 r. była zaś nominowana do Pokojowej Nagrody Nobla. Zmarła 12 maja 2008 r. w Warszawie, w wieku 98 lat i została pochowana na Cmentarzu Powązkowskim.

Ostatnia aktualizacja: 12 maja 2021