Raport z realizacji projektu

Sprawozdanie z realizacji projektu realizowanego przez WSPE pn. Wspieranie Zespołów wczesnego wspomagania rozwoju dziecka przez liderów i upowszechnianie programu Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka w środowisku rodzinnym.

Wydział Specjalnych Potrzeb Edukacyjnych ORE w okresie od  czerwca 2012 r. do maja 2014 r. realizował projekt polegający na upowszechnianiu programu Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka w środowisku rodzinnym.

Projekt składał się z dwóch komponentów:

  1. Szkolenia dla liderów ds. WWRD.
  2. Szkolenia regionalne  prowadzone przez liderów ds. WWRD.

Ad.1

Szkolenia dla liderów odbyły się w trzech  terminach, 19-22.06.2012 r. , 15-17.05.2013 r. oraz 19-20.05.2014r.

Celem  I szkolenia było:

  • zwiększanie kompetencji uczestników  w zakresie udzielania pomocy systemowej w obszarze wczesnego wspomagania rozwoju dziecka w środowisku rodzinnym,
  • doskonalenie umiejętności tworzenia Indywidualnego Programu Wczesnego Wspomagania Rozwoju Dziecka oraz ewaluacji tego programu.
Na szkolenie złożyły się przede wszystkim wykłady i warsztaty ,prowadzone przez specjalistów, poszerzające wiedzę i umiejętności uczestników w obszarze wczesnego wspomagania rozwoju dziecka i współpracy z rodziną. Omówiono następujące zagadnienia:
  • specyfika nauczania dorosłych,
  • wieloprofilowe oddziaływanie terapeutyczne na  dziecko z niepełnosprawnością sprzężoną we współpracy z rodziną,
  • skuteczna współpraca zespołu WWRD z rodziną dziecka z niepełnosprawnością,
  • realizacja WWRD w krajach UE,
  • program INSITE realizowany w warunkach amerykańskich,
  • metodyka pracy w terapii logopedycznej małego dziecka,
  • umiejętności liderskie we wspieraniu Zespołu WWRD.

Celem  II szkolenia było  poszerzanie wiedzy i umiejętności liderów ds. WWRD w zakresie:

  • planowania terapii małego dziecka z niepełnosprawnością,
  • tworzenia warunków do skutecznej terapii dziecka z wadą słuchu.

Wykłady i warsztaty obejmowały następujące treści:

  • organizacja procesu terapii w ramach Zespołu WWRD  oraz warunków skutecznej terapii dziecka z wada słuchu,
  • przykładowe rozwiązania dotyczące WWRD stosowane przez liderów w  pracy,
  • praktyczne wykorzystanie  materiału dydaktycznego „Łączy nas autyzm”, w realizacji szkoleń realizowanych przez Poranie P-P dla szkół na temat pracy z uczniem z autyzmem.

Celem III szkolenia było:

  • superwizyjny przegląd dokonań Liderów programu „WWRD w środowisku rodzinnym”;
  • poznawanie nowych rozwiązań organizacyjnych i merytorycznych w pracy Zespołów WWRD;
  • wymiana doświadczeń w realizacji szkoleń dotyczących upowszechniania ww. programu;

Warsztaty obejmowały prezentację rozwiązań organizacyjnych i merytorycznych w obszarze WWRD jako dobrych praktyk Liderów WWRD  z woj. podlaskiego, lubelskiego i wielkopolskiego, a także nowatorskich projektów skutecznych w pracy z dzieckiem z niepełnosprawnością z:

  • Fundacji Aktywnej Rehabilitacji- projekt dotyczący kompleksowego wspomagania ucznia z niepełnosprawnością ruchową i jego rodziny;
  • Model Viisa- zaprezentowany przez Towarzystwo Opieki nad Ociemniałymi w Laskach;
  • Projekt Gentle Teaching- przedstawiony przez Stowarzyszenie Ludzie ludziom z Chełmna.

Rekomendacją ogólną szkoleń jest wskazanie na potrzebę szukania systemowych rozwiązań tworzenia płaszczyzny porozumienia i współdziałania lekarzy i specjalistów Poradni Psychologiczno-Pedagogicznych wydających opinię o WWRD, a następnie efektywnej współpracy członków Zespołu WWRD z rodziną dziecka na rzecz jak najwcześniejszego wspomagania jego rozwoju od momentu wykrycia dysfunkcji rozwojowych, co może wpłynąć w przyszłości na podniesienie efektywności jego edukacji.

W szkoleniach  uczestniczyło :

  • 59 osób +20 osób– I szkolenie (zrealizowane w dwóch edycjach),
  • 30 osób – II szkolenie.
  • 30 osób –III szkolenie

Uczestnikami szkoleń byli  dyrektorzy i specjaliści z placówek oświatowych, w których powoływane są zespoły WWRD. Ich zadaniem było upowszechnienie w regionach zdobytej wiedzy  oraz przesłanie
do WSPE- ORE sprawozdania, dotyczącego sposobu rozpropagowania programu „Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka w środowisku

Ad.2

Szkolenia regionalne prowadzone przez liderów ds. WWRD trwały  od  czerwca 2012 r do maja 2014r.

 Celem szkoleń było:

  • poszerzenie wiedzy nauczycieli o WWRD oraz zaprezentowanie wymagań dotyczących  organizowania wczesnego wspomagania rozwoju dziecka,
  • wyjaśnienie zasad i strategii konstruowania  indywidualnych wieloprofilowych programów terapeutyczno-edukacyjno-rehabilitacyjnych oraz indywidualnych planów rozwoju dziecka,
  • ukazanie znaczenia wczesnego wykrywania niepełnosprawności dziecka,
  • wzbogacenie kompetencji specjalistów: pedagogów, psychologów, logopedów,
  • przedstawienie idei funkcjonowania zespołów wczesnego wspomagania i współpracy instytucji w tym obszarze,
  • zapoznanie uczestników z aspektami prawnymi dotyczącymi WWRD,
  • prowadzenie dokumentacji WWRD,
  • zaprezentowanie metod i form pracy z dzieckiem objętym WWRD,
  • umacnianie rodziców w ich kompetencjach rodzicielskich i prawach do podejmowania wszelkich decyzji dotyczących przyszłości ich dzieci.

W czasie szkoleń omawiano następujące moduły tematyczne:

  • planowanie i konstruowanie indywidualnych planów rozwoju dziecka oraz programów terapeutycznych,
  • polskie prawo oświatowe w WWRD i odniesienia do praktyki,
  • wsparcie rodziny w systemie WWRD,
  • zintegrowany system oddziaływań profilaktycznych, diagnostycznych, rehabilitacyjnych i terapeutycznych,
  • stymulowanie rozwoju dziecka z niepełnosprawnością.

Uczestnikami szkoleń byli pracownicy pedagogiczni: poradni psychologiczno-pedagogicznych, przedszkoli, szkół, specjalnych ośrodków szkolno-wychowawczych, ośrodków doskonalenia nauczycieli, terapeuci i specjaliści – członkowie Zespołów WWRD oraz pracownicy kuratorium oświaty, służby zdrowia, DPS, MOPS, GOPS, PCPR, przedstawiciele wyższych uczelni (w tym również studenci) i  rodzice dzieci objętych WWRD.

Liderzy przeprowadzili  w roku 2012/13 na terenie całego kraju 135 spotkań, w których uczestniczyły 1784 osoby i w roku 2013/14 – 100 spotkań, w których uczestniczyło 1808 osób.

Razem w projekcie przeszkolono- 3592 osoby na terenie całego kraju.

Wnioski i rekomendacje dla systemu edukacji, wynikające z realizacji programu:

  • Szkolenia w regionach obejmują coraz większą liczbę zainteresowanych oraz systematyzują dotychczasową wiedzę specjalistów i rodziców – są zaczątkiem budowania sieci współpracy z obszaru WWRD.
  • Treści szkolenia wzmacniają przekonanie uczestników, że tylko zespołowe, systematyczne działania mogą przynieść oczekiwane efekty w terapii małego dziecka i wspierania jego rodziny.
  • Rodzice dzieci objętych WWRD potrzebują większego specjalistycznego wsparcia, szczególnie w małych środowiskach – istnieje duża potrzeba szkoleń instruktażowych dla rodziców (przygotowanie członków zespołu WWRD do prowadzenia grup wsparcia, warsztatów dla rodziców, współpraca z fundacjami, stowarzyszeniami w tym zakresie).
  • Włączenie do szkoleń z obszaru WWRD lekarzy pierwszego kontaktu.
  • Przeprowadzenie akcji informacyjnej dla środowiska lekarzy i pielęgniarek, szczególnie w małych środowiskach.
  • Opracowanie standardów postępowania lub procedur od chwili wykrycia symptomów nieprawidłowości w rozwoju dziecka do podjęcia działań terapeutycznych na podstawie opinii o wczesnym wspomaganiu rozwoju dziecka.
  • Przeprowadzenie kampanii społecznej nastawionej na różnicowanie symptomów dotyczących nieprawidłowości w rozwoju dziecka, praktyczne wskazania diagnostyczne i rozwiązania w pracy z dzieckiem z konkretną niepełnosprawnością.
  • Podczas kontynuacji programu w szkoleniach dla liderów WWRD warto przekazywać praktyczne wskazówki  w pracy z dzieckiem z określoną niepełnosprawnością i jego rodziną, oraz najnowsze rozwiązania  metodyczne  i organizacyjne  z zakresu WWRD.
  • Uświadomienie specjalistom, nauczycielom i rodzicom, że tworzenie spójnego i dobrze współpracującego zespołu WWRD to podstawa sukcesu terapii dziecka i jego rodziny.

Program spotkał się z dużym zainteresowaniem środowiska edukacyjnego i przyczynił się do upowszechniania wiedzy na temat WWRD w środowisku rodzinnym.

Następnym etapem projektu będzie uczestnictwo liderów WWRD w  konferencji organizowanej we wrześniu 2014r. przeznaczonej w szczególności dla uczestników z obszarów wiejskich nt. Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka początkiem efektywnej edukacji. 

Opracowała:  Jolanta Rafał-Łuniewska –nauczyciel konsultant WSPE ORE, koordynator projektu

 Warszawa, czerwiec 2014r.

Ostatnia aktualizacja: